Informacje o regionie
Trudno przereklamować Ojców biorąc pod uwagę walory jakie prezentuje to miejsce. Nie mniej jednak przedstawić należy krótką charakterystykę tego miejsca, która czyni Ojców tak atrakcyjnym. Po pierwsze ta malownicza wioska położona jest w bardzo atrakcyjnym turystycznie regionie naszego kraju a mianowicie na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Dokładniej rzecz biorąc Ojców położony jest w jej południowej części w odległości 20 km od Krakowa w kierunku północno-zachodnim.
Leżąc w malowniczej i spokojnej dolinie jest Ojców zatem idealną bazą wypadową dla tych, którzy zwiedzić chcą tę część jury a zarazem cenią sobie spokój i pragną spędzić czas z dala od zgiełku miejskiego. Mieszkając w Ojcowie odwiedzić można wszystkie atrakcje tego regionu jakimi są niewątpliwie Kraków, kopalnie soli w Wieliczce i Bochni ale również Pustynia Błędowska, orle gniazda jak chociażby Smoleń czy Ogrodzieniec. To z Ojcowa właśnie najlepiej wyruszyć na wycieczkę pieszą lub rowerową w piękne dolinki podkrakowskie Będkowską czy Kluczwody. Po wtóre sam Ojców leżąc w całości na terenie Parku Narodowego stanowi główną atrakcję tego obszaru.
Park Ojcowski to naprawdę wyjątkowe miejsce, które oferuje ogromne walory historyczne, kulturowe a przede wszystkim przyrodnicze i krajobrazowe. Odnaleźć tu można ślady działalności książąt piastowskich z początków państwa polskiego, czternastowieczne ruiny zamku Kazimierza Wielkiego czy też renesansową rezydencję zwaną Pieskową Skałą. Zwiedzając tutejsze jaskinie odkrywamy prehistorię i kulturę tworzoną przez człowieka neandertalskiego. Dolina rzeki w której leży Ojców oszałamia różnorodnością form krajobrazu to najbogatszy teren krasowy w Polsce charakteryzujący się ogromną ilością jaskiń, jarów i wąwozów, bram skalnych, malowniczych ostańców czy też wywierzysk. Bogactwo świata zwierzęcego i roślinnego czyni to miejsce ogromnie wartościowym pod względem przyrodniczym. Sam fakt istnienia tutaj Parku Narodowego a nie innej niższej formy ochrony jest najlepszym dowodem na to jak ważnym i godnym odwiedzenia jest to miejsce.
Doliny krasowe w okolicy Krakowa to najbardziej wartościowy i malowniczy fragment Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Obszar ten usytuowany jest w jej południowej części w kierunku północno-zachodnim od Krakowa. Geologicznie teren ten, jak i większość wyżyny tworzą wapienie górno jurajskie zalegające średnio 200 metrową warstwą, których proces tworzenia się miał miejsce w okresie jurajskim ery mezozoicznej. Geograficznie natomiast teren ten jest bardziej urozmaicony niż pozostałe części Jury a to ze względu na występujące tu, w dość dużej ilości, doliny krasowe. Dwie z owych dolin zostały objęte najwyższą formą ochrony i stanowią one obecnie obszar Ojcowskiego Parku Narodowego.
Park Ojcowski, który założony został w 1956 rok, jest pod względem zajmowanej powierzchni na ostatnim miejscu spośród wszystkich parków narodowych w Polsce. Powierzchnia ta obejmuje swym obszarem dolinę rzeki Prądnik w jej środkowym odcinku na długości około 15 km oraz dolinę rzeki Sąspówki i wynosi 2146 ha. Rzeka Prądnik to lewy dopływ Wisły, uchodzący do niej w Krakowie pod nazwą Białucha a mający swe źródła we wsi Sułoszowa położonej nieopodal Pieskowej Skały. Sąspówka natomiast to jedyny dopływ Prądnika na terenie Parku praktycznie w całości pozostający w jego granicach.
Biorąc pod uwagę budowę dolin, obszar Parku Ojcowskiego obejmuje przede wszystkim dna i zbocza dolin, jak również stosunkowo niewielkie części terenu rozpościerającego się płasko powyżej wąwozów, tak zwaną wierzchowinę. Mimo swej małej powierzchni OPN prezentuje ogromne walory nie tylko przyrodnicze, ale również kulturowe i historyczne. Wyjątkowość tego miejsca polega właśnie na tym, iż na tak małym obszarze odnajdą Państwo olbrzymią różnorodność wartości naturalnych jak i tych związanych z działalnością człowieka. Pod względem walorów przyrodniczych Park Ojcowski zajmuje czołowe miejsce w Polsce. Z wielu przedstawicieli fauny ojcowskiej wymienić należy nietoperze, występujące tu w olbrzymiej liczbie gatunków. Na skromnym obszarze parku zaobserwowano 15 gatunków tych latających ssaków z pośród 24 zamieszkujących środkową Europę. Na szczególną uwagę obok szaty roślinnej i świata zwierzęcego zasługują tu formy skalne oraz jaskinie, będące bezpośrednim skutkiem zjawisk krasowych zachodzących w odpowiednim podłożu geologicznym, w naszym przypadku wapiennym. Znajdą tutaj Państwo piękne ostańce skalne, reprezentowane chociażby przez Maczugę Herkulesa czy Igłę Deotymy, jak również ogromną ilość jaskiń w liczbie około 450, z których zwiedzić można dwie najdłuższe to znaczy Jaskinię Łokietka i Ciemną. Urozmaicona rzeźba terenu, obecność jaskiń oraz występowanie krzemienia na tym terenie już od najdawniejszych czasów zachęcały ludzi do osadnictwa. Najstarsze ślady ludzkiego bytowania na tym obszarze odnaleziono w Jaskini Ciemnej a wiek ich oszacowano na 120 tysięcy lat.
OPN bierze swą nazwę od małej wioski Ojców, posiadającej długą i bogatą historię, której początek przypada na wiek XIV, a która ściśle związana jest z historią naszego państwa. Największy rozkwit tej skromnej osady, liczącej obecnie tak naprawdę kilkudziesięciu stałych mieszkańców, przypada na drugą połowę wieku XIX i początek XX. Wtedy to powstało tu piękne uzdrowisko z bogatą infrastrukturą pełniące przede wszystkim funkcję miejscowości wypoczynkowej dla ludności zaboru rosyjskiego. Park Ojcowski dysponuje również bogatą ofertą skierowaną do miłośników historii obronności i architektury. Znajdą tu Państwo pozostałości wczesnośredniowiecznych grodów książąt piastowskich, ruiny czternastowiecznego zamku wzniesionego przez Kazimierza Wielkiego oraz renesansowy zamek z siedemnastowiecznymi barokowymi fortyfikacjami, który przez większość swej historii był rezydencją magnacką.
Wszystkie te atrakcje są ogólnie dostępne i mogą je Państwo zwiedzać przemierzając wyznaczone na terenie parku szlaki turystyczne, których łączna długość wynosi około 35 km. Szlaków tych jest pięć, z których trzy to dłuższe trasy przechodzące przez obszar OPN, pozostałe dwa natomiast to ścieżki wewnętrzne nie wychodzące poza granice parku. Pierwsze trzy to: Szlak Orlich Gniazd oznaczony kolorem czerwonym, niebieski czyli szlak Warowni Jurajskich oraz szlak żółty Dolinek Jurajskich. Pozostałe dwa to ścieżki dydaktyczne oznaczone kolorami czarnym i zielonym, na trasie których znajdują się dwie najdłuższe jaskinie OPN.